ریو دو ژانیرو (به پرتغالی: Rio de Janeiro، به معنای رودخانهٔ ژانویه) که به اختصار ریو نام برده می‌شود، مرکز ایالت ریو دو ژانیرو، دومین شهر بزرگ برزیل و سومین منطقه شهری بزرگ آمریکای جنوبی است که با جمعیت ۶٫۳ میلیون نفری ۶امین شهر بزرگ آمریکا و ۲۶امین شهر بزرگ جهان نیز به حساب می‌آید. این شهر در تاریخ ۱ ژوئیه ۲۰۱۲ به عنوان یکی از مناظر فرهنگی میراث جهانی یونسکو با نام «ریو د ژانیرو: منظر کاریوکا در بین کوه و دریا» به ثبت رسیده است. این شهر توریستی در کنار کوه‌های انبوه از جنگل و سواحل و خلیج‌های اقیانوس اطلس قرار گرفته‌است. شهر ریو دوژانیرو، میزبان بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۱۶ خواهد بود

شهر ساحلی ریو دارای ۳ ساحل به نامهای ساحل کُپاکابانا، ایپانما و لِبلان است. این سواحل به بهشت موج‌سواران معروف هستند. در «سواحل آزاد» شناگران و موج‌سواران می‌توانند به صورت برهنه به شنا و گرفتن حمام آفتاب بپردازند. قسمتی از معروفیت این سواحل مربوط به این قانون است.

اولین اروپائیان رسیده به خلیج گوانابارا، در تاریخ ۱ ژانویه ۱۵۰۲ به این منطقه قدم گذاشتند و به همین دلیل این منطقه را «ریو دو ژانیرو» به معنای رودخانهٔ ژانوبه نامگذاری کردند. ریو دو ژانیرو نزدیک به دو قرن از ۱۷۶۳ تا ۱۸۱۵ میلادی در دوره استعمار پرتغالی‌ها، در سال‌های ۱۸۱۵ تا ۱۸۲۱ میلادی در دوره پادشاهی متحده پرتغال، برزیل و آلگارو و در نهایت در سال‌های ۱۸۲۲ تا۱۹۶۰ به عنوان پایتخت کشور برزیل بوده است که در سال ۱۹۶۰ برازیلیا به عنوان پایتخت برزیل انتخاب شد.